W dniu 15 maja 2012 r. weszły w życie przepisy Rozdziału 5 ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2012 r., poz. 161), regulujące tryb postępowania w sprawach o przywrócenie obywatelstwa polskiego, wraz z przepisami wykonawczymi określonymi w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych, wydanego w porozumieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych, z dnia 8 maja 2012 r. w sprawie wzoru formularza wniosku o przywrócenie obywatelstwa polskiego oraz fotografii dołączanej do wniosku (Dz.U. z 2012 r., poz. 501). Przepisy te wprowadzają do polskiego porządku prawnego nową, nieznaną dotychczas polskiemu prawu, instytucję nabycia obywatelstwa polskiego - przywrócenie obywatelstwa polskiego. Instytucja ta umożliwi, po spełnieniu warunków określonych w przedmiotowej ustawie o obywatelstwie polskim, nabycie obywatelstwa polskiego cudzoziemcom, którzy w przeszłości posiadali obywatelstwo polskie i utracili je, przed dniem 1 stycznia 1999 r., na podstawie przepisów w tej ustawie wskazanych to jest ustawy z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 7, poz. 44, z późn. zm.), ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25) oraz ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353, z późn. zm.). Obywatelstwo polskie będzie przywracane na mocy decyzji administracyjnej ministra właściwego do spraw wewnętrznych, wydanej na wniosek osoby zainteresowanej.

Do wniosku o przywrócenie obywatelstwa polskiego dołącza się:

1. dokumenty potwierdzające tożsamość i obywatelstwo;
2. dokumenty potwierdzające zmianę imienia i nazwiska, jeżeli takie nastąpiły;
3. posiadane dokumenty potwierdzające utratę obywatelstwa polskiego;
4. fotografię osoby objętej wnioskiem.

Wnioski, oświadczenia i dokumenty wymagane w sprawach uregulowanych w ustawie, sporządzone w języku obcym, składa się wraz z ich tłumaczeniem na język polski sporządzonym lub poświadczonym przez tłumacza przysięgłego lub przez konsula, chyba że umowa międzynarodowa, którą Rzeczpospolita Polska jest związana, stanowi inaczej.

Wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego składa się do Ministra Spraw Wewnętrznych. Cudzoziemiec zamieszkujący poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej składa wniosek o przywrócenie obywatelstwa polskiego za pośrednictwem konsula właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.

Minister wydaje decyzję w sprawie przywrócenia obywatelstwa polskiego po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego regulowanego przepisami Kpa i omawianej ustawy o obywatelstwie polskim. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Nabycie obywatelstwa polskiego następuje w dniu, w którym decyzja o przywróceniu obywatelstwa polskiego stała się ostateczna.